Đại diện Quỹ Thời báo Kinh tế Sài Gòn, Ủy ban tương trợ người Việt Nam tại Cộng hòa liên bang Đức, Nhà xuất bản Trẻ, Thời báo Kinh tế Sài Gòn, Quỹ Robert Bosch Stiftung, những người tham gia biên dịch cuốn sách trong buổi lễ ra mắt và trao tặng sách ngày 8-11-2016. Ảnh: Chính Phong.

Lý thuyết không đi liền với thực hành trong đào tạo là một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến chất lượng nguồn nhân lực của nước ta chưa cao.

Đó là ý kiến của nhiều khách mời tham dự buổi lễ ra mắt và trao tặng cuốn sách “Chuyên ngành kỹ thuật ô tô và xe máy hiện đại” cho các trường trung cấp, cao đẳng, đại học và thư viện trên cả nước tổ chức tại TPHCM ngày 8-11.

Đó cũng là lý do mà cách đây 6 năm, Quỹ Thời báo Kinh tế Sài Gòn (Saigon Times Foundation – STF) và Ủy ban tương trợ người Việt Nam tại Cộng hòa liên bang Đức (VSW-UBTT) thành lập Tủ sách Nhất nghệ tinh, vào năm 2010. Tủ sách này tập hợp những cuốn sách dịch từ các sách dạy nghề quan trọng, cơ bản và mang tính sư phạm của nhà xuất bản Europa Lehrmittel ở Đức.

Europa Lehrmittel có nghĩa là “Phương tiện giảng dạy châu Âu” là NXB tư nhân được thành lập năm 1948, chuyên xuất bản những cuốn sách giảng dạy, đào tạo các chuyên ngành, có địa vị rất quan trọng trong sự phát triển của nền công nghiệp Đức. Hầu hết các hãng xưởng ở Đức đều dùng các cuốn sách của Europa Lehrmittel để đào tạo kỹ sư và công nhân.

“Chuyên ngành kỹ thuật ô tô và xe máy hiện đại” là cuốn sách dịch thứ ba từ tiếng Đức trong Tủ sách Nhất nghệ tinh, sau hai cuốn “Chuyên ngành kỹ thuật cơ khí”, “Chuyên ngành kỹ thuật điện – điện tử”. Để có được cuốn sách dịch dày 800 trang với nhiều hình ảnh minh họa sinh động này, nhóm dịch giả gồm 27 chuyên gia là các giáo sư, tiến sĩ và kỹ sư người Việt Nam có nhiều năm kinh nghiệm giảng dạy tại các trường và làm việc tại các hãng ô tô nổi tiếng của Đức, đã làm việc tích cực trong 3 năm.

“Nhóm chúng tôi gồm những người bắt đầu du học ở Đức từ những năm 1960-1970, nay đều cao tuổi, nhưng khi nghe có cơ hội được đóng góp cho quê hương, cho thế hệ sau, mọi người đều tích cực. 27 người, mỗi người dịch một phần, mỗi người một văn phong nên khi ráp lại khá khó khăn. Mà với một cuốn sách về kỹ thuật, không làm thật kỹ là hỏng hết. Nhưng người Đức dạy ‘cần cù là làm được’, và chúng tôi đã làm với tinh thần đó”, ông Phạm Nam Hương, người điều phối Tủ sách Nhất nghệ tinh chia sẻ. Những người tham gia dịch thuật và các giảng viên, kỹ sư ở các trường đại học về kỹ thuật tham gia hiệu đính cuốn sách đều không nhận bất kỳ thù lao nào.

Ở vị trí khách mời, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Xanh, một học giả uy tín, người đã từng đi du học ở Đức vào năm 1966, cho rằng không chỉ cần nhiều hơn những cuốn sách theo hệ thống dạy nghề song hành (dual system, vừa học lý thuyết, vừa thực hành) của Đức như vậy, mà nhà nước cần phải có quyết sách đưa hệ thống dạy nghề song hành vào giảng dạy ở nhiều trường.

Tiến sĩ Xanh dẫn chứng, năm 2013, tại Trung Quốc có 6 triệu kỹ thuật viên được đào tạo theo hệ thống dạy nghề song hành của Đức ra trường, 97% có việc ngay. Cùng năm này, trong 7 triệu sinh viên tốt nghiệp, chỉ 2/3 số đó tìm được việc làm. Ông cho biết, gần đây, chính phủ Campuchia nhờ hai công ty của Đức và Thụy Sĩ tư vấn đề đưa hệ thống dạy nghề song hành vào giảng dạy trong vòng 20 năm tới, nếu Việt Nam dậm chân tại chỗ trong đào tạo, không tạo ra đủ nguồn nhân lực kỹ thuật cao, các hãng chế tạo nước ngoài sẽ dời cơ sở sản xuất qua đó.

Ông Nguyễn Minh Nhựt, Giám đốc NXB Trẻ, đơn vị in ấn và phát hành cuốn sách, cho biết “Chuyên ngành kỹ thuật ô tô và xe máy hiện đại” là một trong những cuốn sách được in ấn phức tạp nhất nhưng cũng đẹp nhất từ trước đến nay của NXB Trẻ. Ông Nhựt cho biết, giá thành cuốn sách in khá cao, nên để cho thật nhiều người tiếp cận được với cuốn sách, Tủ sách Nhất nghệ tinh và NXB Trẻ sẽ thương lượng với NXB Europa Lehrmittel để ra phiên bản eBook dùng trên các thiết bị máy tính, tablet và điện thoại trong thời gian tới.

Trong lần xuất bản đầu tiên của cuốn sách “Chuyên ngành kỹ thuật ô tô và xe máy hiện đại”, có 1.000 cuốn sách sẽ được dành tặng 60 trường trung cấp, 96 trường cao đẳng, 17 trường đại học, 9 thư viện trên cả nước và giảng viên, sinh viên tại các đơn vị nêu trên với sự tài trợ từ Robert Bosch Stiftung, một trong những quỹ từ thiện tư nhân hàng đầu châu Âu khuyến khích các hoạt động như giáo dục, khoa học, y tế, xã hội và quan hệ quốc tế.

Ông Julian Hermann, quản lý dự án cấp cao của Robert Bosch Stiftung cho biết: “Chúng tôi hy vọng dự án này sẽ góp phần tăng cường mối quan hệ giữa Việt Nam - Đức trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo nghề qua việc đóng góp thiết thực vào nội dung giảng dạy, đào tạo." Bên cạnh Robert Bosch Stiftung, còn nhiều đơn vị khác cũng tham gia tài trợ cho cuốn sách như Tổ chức hợp tác và phát triển quốc tế của Đức tại Việt Nam (GIZ), Hiệp hội doanh nhân Đức (GBA), Tổng công ty Cơ điện lạnh REE, Công ty TNHH Bosch Việt Nam.

Kế hoạch của Tủ sách Nhất nghệ tinh và NXB Trẻ trong thời gian tới là sẽ xuất bản những cuốn sách dịch bổ ích của NXB Europa Lehrmittel: Chuyên ngành Cơ Điện tử, Kỹ thuật Chất dẻo, Kỹ thuật Hóa học, Kỹ thuật Sinh học, Kỹ thuật Xây dựng, Kỹ thuật Môi trường, Kỹ thuật Dệt may, Kỹ thuật Công nghệ thực phẩm… Năm 2020, sẽ hoàn tất bộ từ điển trực tuyến về kỹ thuật với 3 thứ tiếng Anh – Đức – Việt.

Chính Phong(TBKTSG Online)